سنت های رمضانی زورخانه‌های تهران قدیم | از پول‌ریزان و گلریزان تا زورخانه‌گردی
تاریخ انتشار: ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۸۲۶۱۴
همشهری آنلاین _ سروش جنابی : زورخانه ورزشگاهی است که جنبه‌های معنوی و فرهنگی آن به تربیت جسمی غلبه دارد و در واقع می‌توان گفت که بعد از ورزش تبدیل به عبادتگاه می‌شود. این ویژگی از قدیم وجود داشته و کمرنگ نشده است. «داریوش شهبازی» تهران‌شناس با بیان این مطلب می‌گوید: «در زورخانه سادات در جایگاه والایی قرار دارند حتی اگر کم سن و سال باشند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا ببینید
رسمی که از رمضان به یادگار ماندپهلوان «مجید معصومی» مالک زورخانه «شیرافکن» با بیان اینکه مراسم گلریزان، ابتدا در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شد، اما بعدها در طول سال برای گره‌گشایی از افراد گرفتار ادامه پیدا کرد، این سنت قدیمی را یادگاری از زورخانه‌ها می‌خواند و می‌گوید: «در این مراسم، یکی از پهلوان‌ها، لنگی وسط گود زورخانه پهن می‌کرد و مرشد زنگ اول را برای او به صدا درمی‌آورد.»
رئیس سابق هیئت ورزش‌های باستانی استان تهران ادامه می‌دهد: «پهلوان، مبلغی در لنگ می‌انداخت و به تبعیت از او، همه حاضران در این امر خیر مشارکت می‌کردند. در پایان بدون اینکه پول‌ها شمارش شود، با همان لنگ به فرد نیازمند می‌دادند. بیشتر گلریزان‌ها برای تهیه جهیزیه، آزادی زندانیان غیرعمد، بدهکاران، تهیه سرمایه برای بیکاران، افرادی که به تازگی از زندان آزاد شده بودند و... برگزار می‌شد.»
شأن نیازمندان حفظ میشودمدیر سابق تیم‌های ملی ورزش باستانی و زورخانه‌ای و قهرمان مسابقات کشوری در رشته «میانداری»، آیین سنتی «گلریزان» را یکی از سنت‌های دیرینه پهلوان‌های ایرانی معرفی می‌کند و می‌گوید: «گلریزان، زاییده فرهنگ فتوت و پهلوانی و مبتنی بر الگوهایی همچون «پوریای ولی» است که با ریختن گل بر سر پهلوان‌ها، به جمع‌آوری کمک برای افراد گرفتار می‌پردازد. بنابراین، این رسم در زورخانه‌ها شکل گرفته و سپس در جامعه رواج پیدا کرده است.»
پهلوان «مسعود آینه‌چی» که ورزش‌های باستانی را از ۱۰سالگی آغاز کرده، در باره نحوه برگزاری این مراسم می‌گوید: «پهلوان‌های زورخانه پس از اطلاع از مشکل مالی یکی از اهالی، در زورخانه جمع می‌شدند و اقدام به جمع‌آوری پول برای او می‌کردند. به این صورت که وقتی پهلوان‌ها و ورزشکاران وارد گود می‌شدند، مرشد و صاحب زنگ، با نواختن صدای آن از آنها رخصت می‌طلبید. پهلوان‌ها هم خطاب به پیر میدان‌دار گود، از او می‌خواستند تا برای کسی که ناتوان است، گلریزی کند و فریاد می‌زدند: «اگر ناتوانی بگو یا علی(ع)، اگر خسته جانی بگو یا علی(ع).»
سپس میاندار گود، لنگی برداشته و مقابل پهلوان‌ها و حاضران در زورخانه می‌گرفت. هر کسی هم بنا به توان مالی خود، مبلغی داخل لنگ می‌انداخت، بدون اینکه بقیه بفهمند چقدر کمک کرده است. سپس مبالغ جمع‌آوری شده، به فرد مورد نظر داده می‌شد. در این مراسم اسمی از فرد نیازمند به میان نمی‌آمد تا شأن او حفظ شود.
آیین زورخانه‌گردی و دعا و نیایش تا سحرآیین زورخانه‌گردی ماه مبارک رمضان یکی از سنت‌های دیرین ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی بوده است که بیشتر جنبه صله‌رحم در ماه مبارک رمضان دارد، به این صورت که زمانی افرادی برای بازدید به زورخانه‌ای می‌روند، بعد از آن همگی افراد همراه یکدیگر به زورخانه بعدی خواهند رفت و این روند ادامه پیدا می‌کند. همچنین از قدیم الایام در همه زورخانه‌های سرزمین ایران بزرگ که امروزه به عنوان چند کشور دیگر از ایران جدا شده‌اند، در ماه مبارک رمضان، فعالیت ورزشکاران، شب هنگام تا سحر جریان داشت و در آن ها ذکر و یاد خدا و نیایش بود. در واقع ورزشکاران باستانی و زورخانه‌ای، در ایام ماه مبارک رمضان، در زورخانه‌ها احیا می‌گرفتند و امروزه، دعا و ذکر و یاد خدا در ماه رمضان تا هنگام سحر در زورخانه ها، کم و بیش وجود دارد.
در دوره قاجار زورخانه‌های زیادی در شهر وجود داشت که متأسفانه با گذشت زمان، کم‌اقبالی مردم از این فضای ورزشی- معنوی تعدادشان کاهش پیدا کرده است.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: زورخانه ماه مبارک رمضان جهیزیه هویت شهری زورخانه رمضان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۸۲۶۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلم| اینجا تمرین پهلوانی می‌کنند
ورزش زورخانه ای آیینی‌ترین ورزش ایرانی است که روز هفده شوال به نام این ورزش نامگذاری شده و اینجا در مدرسه ورزش زورخانه‌ای و پهلوانی ۱۱۰ نفر از کودکان مشق پهلوانی می‌کنند.
کد خبر 746365
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد